İzmir Yedi İklim Tarih Söyleşileri 41: Hasan Taner Kerimoğlu

Perşembe, 20 Şubat 2020 19:00
Alsancak, Kıbrıs Şehitleri Cad. No:12, 35220 Konak/İzmir, Türkiye

İstanbul ve Selanik’le birlikte Osmanlı İmparatorluğu’nun en büyük ve kozmopolit kentlerinden birisi olan İzmir, Türk milliyetçiliği düşüncesini giderek Osmanlı Devleti’nin resmi ideolojisi haline getirmeye başlayan İttihatçıların ülke yönetiminde etkin olduğu on yıllık süreçte (1908-1918), büyük bir dönüşüm geçirmeye başlar. 1908 Devrimi’nden sonra yaşanan Girit sorunu, Balkan Savaşları, adalar ve göçmenler meselesi, I. Dünya Savaşı gibi gelişmeler İzmir’in politik, sosyo-kültürel, demografik ve mekânsal yapısında derin izler bırakır. Bu süreçte İttihatçıların organize ettiği boykotlar, kitlesel gösteriler, göç ettirme uygulamaları, İzmir’deki cemaatler arası ilişkilere zarar verir. Kapitalist üretim ilişkilerinin egemen üretim biçimi haline gelmeye başladığı, Müslim ve gayr-i Müslim Osmanlı vatandaşları arasındaki sınıfsal farklılaşmanın etnik ve dinsel çatışmalara zemin oluşturduğu toplumsal koşullarda, milliyetçi reflekslerle hareket eden İttihatçılar, İzmir ve Batı Anadolu’yu “Türk ve Müslümanlaştırma”ya başlarlar. 1918’e gelindiğinde ise “Levant’ın yıldızı”nda, Türk ulus-devletinin üzerinde yeşereceği düşünsel ve toplumsal zemin oluşmuştur.

1979’da İzmir’in Ödemiş ilçesinde dünyaya gelen Hasan Taner Kerimoğlu, Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü’nde 2003 yılında yüksek lisans, 2008 yılında da doktora eğitimini tamamlamıştır. 2017 yılında Yakınçağ Tarihi alanında doçent olan Kerimoğlu’nun İttihat-Terakki ve Rumlar 1908-1914 (Libra Kitapçılık ve Yay., İstanbul, 2009), Osmanlı Kamuoyunda Balkan Meselesi 1908-1914 (Libra Kitapçılık ve Yay., İstanbul, 2015) ve Osmanlı’da Devrim ve Fedakâran-ı Millet (Tarih Vakfı Yurt Yay., 2018) başlıklı üç kitabı bulunmaktadır. Kendisi İttihat ve Terakki Cemiyeti, Türk-Yunan ilişkileri, Osmanlı İmparatorluğu’nda siyasal düşünce ve toplumsal hareketler üzerine çalışmalarına devam etmektedir.