18 Haz 2020
Kardelen Uysal

Doğa ve İnsan İlişkisini İşleyen Ekoloji Temalı Filmler

İnsan ve doğa birbirine zıt şeylermiş gibi davranılsa da bir bütünüz aslında. Doğa bizim dayanağımız, bizim nefesimiz. Ekolojik farkındalığınızı artıracak, gezegenin ne denli ihtişamlı olduğunu gösterecek, onu korumak adına neler yapabileceğimizle ilgili tavsiyeler verecek birbirinden güzel film ve belgeselleri derledik.

A Quest for Meaning

Belgesel, Macera · 2015

Yönetmenler: Nathanaël Coste, Marc De La Ménardière

Oyuncular: Nathanaël Coste, Marc de la Ménardière, Hervé Kempf

İki çocukluk arkadaşı, küçüklüklerinden beri dünyayı keşfetme hayali kurarlar ve bir gün bu hayallerini gerçekleştirmeye karar verip büyük düşünürlerle tanışmak için uzun bir yolculuğa çıkarlar. Dünyanın, sistemin, tüketiciliğin, kültürlerin sorgulandığı belgeselde doğadan öğrenmemiz gerekenler, uygarlığı şekillendiren inançların da üzerine eğiliniyor. A Quest for Meaning, bireyin doğayla uyum içerisinde yaşama isteğini de yakalayan ve hatırlatan bir yapım.  

2040

Belgesel · 2019

Yönetmen: Damon Gameau

Oyuncular: Damon Gameau, Eva Lazzaro, Zoë Gameau

Bu dünya yalnızca bize mi aittir? Damon Gameau, 2040 senesinde 21 yaşında olacak kızı Velvet’in geleceği için harekete geçen bir yönetmen. Tahribata uğrayan çevre için çözümler sunan Gameau, hızlı bir şekilde harekete geçersek gezegenin gelecekte ne kadar güzel olabileceğini gösteriyor. Verimli ve yerel bir enerjiye sahip olmak, deniz permakültüründen sahip olunacak proteinle insanları beslemek gibi konularla bir vizyon yaratıyor Velvet’in babası. Başka bir hikayenin gerçek olabileceğine inananların içini umutla dolduracak bir yapım.

The Salt of the Earth

Belgesel, Biyografi, Tarih · 2014

Yönetmen: Juliano Ribeiro Salgado, Wim Wenders

Oyuncular: Sebastião Salgado, Wim Wenders, Lélia Wanick Salgado

Kainatın modern uygarlık tarafından dokunulmamış noktalarına doğru bir yolculuğa çıkmak ister misiniz? Fotoğraf sanatının büyük ustalarından Sebastiao Salgado, açlık, göç ve uluslararası anlaşmazlıklar gibi önemli olaylara tanık olmuş bir insan. Salgado bu kez modern uygarlık tarafından henüz zarar görmemiş toprakların peşinden gidiyor. Vrangel Adası, Batı Papua ve Panatanal gibi bölgelerde çekimlerin yer aldığı belgesel Salgado’nun oğluyla çalışma ilişkisine ve aile yaşantısına da dokunuyor.

Garbage Warrior

Belgesel · 2017

Yönetmen: Oliver Hodge

Oyuncular: Michael Reynolds, Chris Reynolds, Shauna Malloy

Vizyoner mimar Michael Reynolds, geri dönüşümlü materyaller kullandığı sürdürülebilir evler inşa ediyor. Altyapı sistemlerinden bağımsız evler, 40 senelik bir çalışma ve araştırmanın sonucunda tasarlanıyor. Evler, bir müstakil evle benzer fiyatlara malolurken bu kendi kendine yetebilen evler doğaya zarar vermiyor. Michael Reynolds bir anlamda dünyayı değiştiriyor.

Honeyland

Belgesel, Dram · 2019

Yönetmen:  Tamara Kotevska, Ljubomir Stefanov

Oyuncular: Hatidze Muratova, Nazife Muratova, Hussein Sam

Doğadan aldığımız bir sürü şey var, peki biz onlara ne veriyoruz? Hatice Muratova, geçimini arıcılıkla sağlıyor, bunu yaparken onların haklarını da gözetiyor. Hatta arılarla konuşuyor onlara şarkılar söylüyor. Balkanlar’ın sarp dağlarında terk edilmiş bir köyde annesiyle birlikte yaşarken köylerine taşınıp para için gözünü arılarına diken aileye ve doğaya karşı büyük bir mücadele yürütmek zorunda kalıyor.

Inhabit: A Permaculture Perspective

Belgesel, Macera · 2015

Yönetmen: Costa Boutsikaris

Oyuncular: Lisa Depiano, Charles Eisenstein, Ben Falk

Ekosistemlerin kendi bakış açılarını kullanan bir tasarım sunan permakültür ile gezegene verdiğimiz zararları telafi etme şansımız var. Permakültür sayesinde geliştirilen çözümleri incelerken yaşamakta olduğumuz çevresel sorunları da mercek altına alıyor.

Dersu Uzala  

Macera, Biyografi, Dram · 1975

Yönetmen: Akira Kurosawa

Oyuncular: Maksim Munzuk, Yuriy Solomin, Mikhail Bychkov

Bir Rus seyyahı olan Vladimir Arseniev'in aynı isimli kitabından uyarlanan film, Kızıl Ordu’ya mensup bir grup askerin Rusya’nın en doğusuna kadar gidip doğadan yaşayan bir insanla; Dersu Uzala’yla karşılaşmalarını anlatıyor. İnsan doğa ilişkisi ekseninde dönen film, insanların doğaya verdiği zararları da göstererek çevreci bir anlayışı da izleyiciye aktaran güçlü bir metne sahip.

Samsara

Belgesel, Müzik · 2011

Yönetmen: Ron Fricke

Oyuncular: Balinese Tari Legong Dancers, Ni Made Megahadi Pratiwi, Puti Sri Candra Dewi

Samsara, 1992 yılında yayınlanan Baraka adlı belgeselin devamı niteliğinde. 25 ayrı ülkede çekilen belgeselin çekimleri 5 sene sürdü. Sanskrit dilinde anlamı dünya demek olan kelime farklı inançlarda yaşam, doğum, yok oluş, ölüm, yeniden doğuş gibi anlamlara geliyor. Samsara endüstriyel bölgelere, kutsal mekanlara, dini ritüellerin mistik atmosferine, felakete uğramış yerlere götürüyor bizi. Kapitalizmin çirkinliğiyle de, dünyanın huzurlu, yıkıcı, büyüleyici halleriyle de bizleri yüzleştiren ve tüm bu görüntüleri müzikle birleştiren belgesel izleyiciyi hipnotize eden eserlerden.

Qatsi Üçlemesi

Belgesel, Müzik · 1983, 1988, 2002

Yönetmen: Godfrey Reggio

İnsanın gezegen üzerindeki etkisini anlatan Quatsi Üçlemesi, insanlığın ve doğanın gelişimini beyazperdeye yansıtan kült eserlerden biri.

 

Koyaanisqatsi

1983 tarihli Koyaanisqatsi,  Qatsi Üçlemesi’nin ilk parçası olma özelliğini taşıyor. Kelimelerin kullanılmadığı belgeselde Kuzey yarımkürenin hızla değişen çevreleri ilgi çeken ve şaşırtan kolajlar içinde yansıtılıyor. Doğa görüntüleri, teknoloji bağımlığı gibi görüntülerin arasında hipnotik time-lapse fotoğraf gibi farklı yöntemler kullanılarak izleyicisine alışılmışın dışında bir izleme deneyimi yaşatıyor.

Powaqqatsi

1988 yapımı Powaqqatsi, serinin ikinci filminde teknolojinin az geliştiği ülkelerdeki etkilerine şahit ediyor seyirciyi Reggio. Teknolojiye dayalı büyümenin getirdiği farklılıklara da isyan eden film, Phillip Glass’ın müzikleri eşliğinde varlık ve zaman gibi sorulara da yanıtlar arıyor, yanıtlar veriyor.

Naqoyqatsi

2002 yılında Naqoyqatsi, serinin son filmi. Dijital devrimin işlendiği bu son filmde, çok çeşitli sinematik tekniklere yer veriliyor. Doğaldan yapaya geçişin tamamlandığı bir dünyanın röntgenini çeken yapım, küreselleşmenin götürdüklerinin de altını çiziyor.

Mononoke-hime

Animasyon, Macera, Fantastik · 1997

Yönetmen: Hayao Miyazaki

Oyuncular: Yôji Matsuda, Yuriko Ishida, Yûko Tanaka

Yaşamını mutlu bir şekilde sürdüren Ashitaka, bir gün ormandan gelen bir kötülüğü fark eder. Orman Tanrısı, dokunduğu her şeyi yıkarak yoluna devam etmektedir.. Orman Tanrısı’nın küçük bir kıza zarar vermesini engellemeye çalışan Ashitaka lanetlenir. Lanetten kurtulması için  Ormanın Ruhu’nu bulması gerekmektedir. Ashitaka bu yolculukta kendi korkularıyla yüzleşir, savaşın yıkıcı etkilerine şahit olur.

Wild

Biyografi, Dram · 2014

Yönetmen: Jean-Marc Vallée

Oyuncular: Reese Witherspoon, Laura Dern, Gaby Hoffmann

Cheryl Strayed’in aynı ismi taşıyan kitabından uyarlanan Wild, radikal kararlardan hoşlanan sinefillerin sevebilecekleri bir yapım olma özelliğini taşıyor. Cherly boşanmış, annesini kaybetmiş ve uyuşturucu bataklığına saplanmıştır. Radikal bir karar alarak Amerika'nın en uzun, zorlu ve tehlikeli bölgelerinden biri olan Pasifik Crest Yolu'nda tek başına seyahat etmeye karar verir. Bu zorlu yolculuk Cherly’i yaşama geri döndürecek duygularla da donatacaktır.

Into the Wild

Macera, Biyografi, Dram · 2007

Yönetmen: Sean Penn

Oyuncular: Emile Hirsch, Vince Vaughn, Catherine Keener

Christopher McCandless'ın yaşamını anlatan Into the Wild, hayatın direttiklerine, sisteme bir karşı duruş niteliğinde olan filmlerden. Aynı zamanda bir atlet olan Chris, Amerika’da iyi bir üniversiteden mezun olduktan sonra varını yoğunu bağışlar ve yanlış olduğunu düşündüğü şehir hayatını terk eder. Alaska’ya doğru yola çıkan Chris, vahşi yaşamın zorlu yollarında kendine bir yol arar, bulur ve kimi zaman da bunu kaybeder. Into the Wild, yıllarca tartışılan, müzikleriyle de belleğe kazınan filmlerden.

Bonus: Human Planet

Belgesel · 2011

BBC, Discovery ve BBC Worldwide tarafından yapılan Human Planet, dünyanın farklı yerlerinde yaşayan insanların mücadelelerini konu ediniyor. Otlaklar, nehirler, şehirler, dağlar, balta girmemiş ormanlar, çöller ve kutuplardaki canlıları ve yeryüzünü anlatan belgesel serisi çevresel farkındalık da oluşturuyor. Human Planet ile yerli halkarın, kabilelerin yaşamları da mercek altına alınıyor.