Monitor - Benden Sonra Tekrar Et

“Benden Sonra Tekrar Et”

8 - 16 / 11 / 2018

Pakistan Pavyonu, Kültürpark

Geçmişin zihinde canlandırılması için gerekli koşullar, insanı hatırlamaya yönlendiren unsurlarla bir araya geldiğinde ortaya çıkan anımsama halini geleceğe taşımak, Kierkegaard’a göre yinelemeyle mümkündür. Bunun bir diğer yolu da, ekseriyetle pasif eylemsizlik olarak tanımlanmasına rağmen aktif bir eyleme de dönüştürülebilen bekleme hâlidir. Kültür için Alan destekli Monitor, hafızaya dönüşmüş geçmiş gerçeklikleri yeniden uyandırmak istediği “Benden Sonra Tekrar Et” isimli sergisinde, Fatma Bucak ve Basir Mahmood’u bir araya getiriyor.

Çalışmalarını ve yaşamını Amsterdam’da sürdüren Lahor doğumlu Basir Mahmood, “All Voices Are Mine” isimli 2018’de ürettiği çalışmasında, 1977 senesinde büyük bir çöküşe başlayan Lahor merkezli sinema endüstrisini ele alır. Sinemadaki yeni dalganın eski olanı neredeyse yok ettiği Pakistan’da, sanatçı, artık unutulmaya yüz tutmuş yönetmen, yapımcı ve oyuncu gibi sektörde çalışanların anılarından yola çıkarak ürettiği videoda, geçmişe ait olanı, bugünde canlandırır. Mahmood’un çalışmasında, tekrarlar ve bekleyişlerle örülü kurgu, geçmişin hafızasını canlı tutmak için kullanılan bir yönteme dönüşür. Tekrar edilmeyen bilgi, hafızanın zayıflamasına yol açarken, yeteri kadar tekrar, uzun süreli hafıza olarak adlandırılan öğrenmenin gerçekleşmesine yardımcı olur. Tekrar edilen, hafızada yer eder. Tekrar edilmeyen bilgiden geriye ise kısa zamanda çok az şey kalır, bu bilgi unutulmaya yüz tutar. Bekleyiş de tıpkı tekrar gibi, eğer içinde, kendi dışında bir eylem barındırıyorsa düşünmek için alan yaratır. Basir Mahmood, “All Voices Are Mine” isimli çalışmasında, başkalarına ait anıları aktarırken, tekrarlardan, bekleyişlerden ve her ikisinin birbirine dönüşümünden yararlanır.

Çalışmalarını ve yaşamını Londra ve İstanbul’da sürdüren Fatma Bucak’ın 2012 yılına ait çalışması “Blessed are you who come”, Türkiye – Ermenistan sınırında, eski bir kilisede geçmektedir. On ikinci yüzyıla ait bu kiliseden geriye kalanların önünde, Bucak’ın beklemelerini istediği on üç kişinin, sanatçının davranışlarına verdikleri kurgusal olmayan tepkiler, çalışmanın içeriğini oluşturur. Performans, güneşli olmayan bir günde, Bucak’ın diğer çalışmalarında da kullandığı metaforlardan biri olan yumurtayı kullanmasıyla başlar. Bedeninde, çıplak ayaklarla uzun yol kat etmiş olduğunu düşünebileceğimiz emarelere sahip siyahlar içindeki kadın, ellerinde tuttuğu yumurtaları kırdıktan sonra, sahip olduğu tek ekmeği, oradaki herkesle birer birer bölüşür. Yürüyerek terk edilmiş topraklara yine yürüyerek dönen bu kadın, yok edilmiş tüm umutlara rağmen geçmişten getirdiği dostluğu ve paylaşma duygusunu, tekrar ettiği hareketlere eşlik eden bekleyiş vasıtasıyla izleyiciye ve sanatçının kendi deyimiyle icracıya aktarmayı ister.

Kurgu ile gerçek arasında gezinen iki çalışmada da geçmişin bugüne taşınarak yarına ulaştırılmaya çalışıldığı görülür. Yineleme ve beklemenin öğretebilecekleri üzerinden kurgulanan sergi “Benden Sonra Tekrar Et”, 8-16 Kasım 2018 tarihleri arasında Kültürpark’taki Pakistan Pavyonu’nda ziyaret edilebilir.